De zin van projectweken in onderwijs

Jaarlijks vindt ‘De Week van Airis’ plaats in het Expertisenetwerk Communicatie Media en Design. Tijdens die projectweek werken alle studenten van de tweede schijf van de opleidingen Journalistiek, Communicatie, Grafische en Digitale Media, inclusief de internationale varianten samen aan een grote uitdaging.

Dit jaar was artificiële intelligentie opnieuw de technologie waarmee studenten mochten experimenteren. De uitdaging: beschrijf een toekomstige versie van de Stad Gent in 2084. De studenten kregen vijf dagen de tijd om een volledige stad uit te werken vanuit 38 verschillende invalshoeken, hier toekomstdomeinen genoemd. Die domeinen behandelden onderwerpen zoals bestuur, veiligheid, huisvesting, economie, onderwijs, vrije tijd, stadslandbouw, verkeer, etc.

Het werd opnieuw duidelijk waarom projectweken nuttig zijn in het onderwijs.

Je engageert alle studenten

Dikwijls gaan studenten naar enkele colleges en verdwijnen ze terug. In een projectweek zijn ze allemaal tegelijkertijd aanwezig. Hun activiteit bestaat uit samenwerken. De energie die ontstaat bij zo’n aanpak zorgt ervoor dat de studenten, zonder het te beseffen, zichzelf overstijgen. De som is, zoals het cliché zegt, veel meer dan de optelling van de delen. Sommigen geraken aanvankelijk wat geïntimideerd, maar naarmate de week vordert, worden ze allemaal meegesleurd in die grote stroming die door de campus raast.

Een opvallend kenmerk van ‘De Week van Airis’ is het aantal studenten. 578 studenten, of anders gezegd heel veel studenten, gingen samen aan de slag. Hierdoor ontstaat een heel specifieke sfeer op de campus. 578 studenten werkten in veertig werkgroepen naar één groot eindresultaat toe.

Een grote uitdaging motiveert

Als je zeer grote, bijna onmogelijke uitdagingen formuleert, geloven studenten dat ze tot meer in staat zijn. Iedereen kan meer dan hij of zij denkt. Het is een axioma als het ware. Vergelijk het met een MOMP, een Man on the Moon Project, verwijzend naar J.F. Kennedy die eind jaren zestig van de vorige eeuw de Amerikanen opriep om voor 1970 op de maan te staan.

Het onderwerp van ‘De Week van Airis’ was dit jaar om Stad Gent helemaal opnieuw uit te vinden, maar dan in 2084. Dat is een uitdaging van ongekende omvang. Daarnaast vroegen we aan de studenten om hun resultaat aan te leveren in alle dimensies die ons expertisenetwerk rijk is: teksten, illustraties, grafieken, structuren, foto’s en video’s, zowel online als in print. Ook onze labs stelden we open en leverden dit jaar zo’n duizend wenskaarten van de toekomst af, door de studenten ontworpen.

Dé werkvorm om kennis te verwerven en toe te passen

Naast groepswerk kunnen studenten deelnemen aan een congres dat tijdens de projectweek op de campus plaatsvindt. Er zijn sprekers in meerdere parallelle sessies, expert tracks en masterclasses. Laat studenten kiezen welke sessies ze nodig hebben om hun opdracht tijdens de week te realiseren.

Een projectweek is dus meer dan alleen kennis verwerven. De studenten ervaren wat die kennis betekent door het te gebruiken. Het is vanuit die ervaring dat het inzicht groeit. Zo betrek je de student (en de docent) als mens.

Tijdens de Week van Airis reikten we kennis aan in 24 lezingen. Onze onderzoekers kwamen hun nieuwste inzichten delen en externe experten vertelden over hun wereld. Tegelijkertijd leerden we de studenten om op een methodische wijze aan 'toekomstdenken' te doen. Scenarioplanning en manoa-methodes waren de extra’s waarmee we het kennisbad van de studenten aanvulden.

Maar de ervaring van deze week is wat de echte waarde van dit evenement is. Dit jaar kregen de studenten als bijkomende vraag om persoonlijke toekomstherinneringen neer te schrijven: hoe zouden ze terugblikken op hun leven in 2084? Wie worden ze? Het waren persoonlijke vragen waarover de studenten nadachten en zelfs neer te schrijven in een korte tekst van amper 800 letters. Ook al die verhalen, meer dan vijfhonderd, staan op de website. Deze oefening maken zorgde ervoor dat de opdrachten van de week niet alleen het cognitief vermogen aanspraken, maar ook het gevoel. De verhalen waren daarna te zien in een intiem compilatiefilmpje.

Een memorable beleving voor studenten

Eindig je projectweek met een slotevent op een bijzondere locatie. Laat de studenten hun realisaties tonen in een show en geef een glimp van wat zich achter de schermen afspeelde en hoe de sfeer tijdens de week was. Reik awards uit voor inhoudelijke, maar ook meer creatieve aspecten van het project. Omdat een projectweek een grote beleving is voor studenten, resoneert die als een herinnering aan een bijzonder moment tijdens hun studies.

‘De Week van Airis’ eindigde met een slotevenement in de Onze Lieve Vrouw Sint-Pieterskerk. De studenten organiseerden het sluitstuk. Met een show van één uur toonden de studenten alle realisaties en kregen ze een glimp van wat zich achter de schermen afspeelde en hoe de sfeer tijdens de week was. De creatiefste, kwalitatiefste en meest efficiënte teams kregen een award.

Het resultaat van de Week van Airis is een website waarop de toekomstdomeinen werden beschreven zoals de studenten het leren tijdens hun opleiding: de journalisten en communicatiespecialisten schreven krachtige artikels, de grafische ontwerpers maakten futuristische illustraties, de videografen video’s. Heb je vragen over de week van Airis? Mail naar jens.pas@arteveldehs.be.

Je neemt docenten mee op sleeptouw

Last but not least. Een projectweek is niet alleen een avontuur voor de studenten. Ook op alle betrokken medewerkers heeft de week een effect. Docenten die elkaar niet vaak zien, of zelfs nooit eerder samenwerkten, werken naar één gemeenschappelijk doel toe. Opnieuw speelt hier de omvang van de activiteit en het feit dat ze aansluitend doorloopt over meerdere dagen mee. Ook de personeelsleden worden meegezogen in de stroming van het project. Een projectweek legt verbindingen tussen alle actoren die eraan deelnemen.