STEM-partnerschap in de buurt

In het VLAIO STEM-partnerschap Buurtmakers onderzochten Arteveldehogeschool (VRIJPLAATS) en de Creatieve STEM hoe STEM- trajecten kunnen ingericht worden in buurten met jongeren (tussen 12 en 14 jaar) die zich in een kwetsbare situatie bevinden. Met STEM-vaardigheden kunnen jongeren zelf oplossingen voor uitdagingen creëren, samen met de buurt. Maar hoe zet je zulke trajecten duurzaam op?

In Buurtmakers stonden volgende principes centraal:

  • STEM -trajecten: onderzoekend en ontwerpend leren
  • Vertrekken vanuit een uitdaging in de buurt
  • Circulair denken
  • Partnerschappen
  • Participatie

Bijvoorbeeld:

  • In het Gentse Pierkespark richtten jongeren het plein in samen met lokale partners van sociaal-artistieke organisaties tot de lokale kringwinkel, vanuit verschillende noden en drempels op het plein (aanpak zwerfvuilproblematiek, veiligheid, nood aan zitruimtes, …)
  • In Zelzate richtten jongeren het Z-gebouw in in samenspraak met de gemeente. In het Z-gebouw zitten de jongeren samen onder dak met de jeugddienst en andere organisaties zoals Saamo die jongeren ondersteunen.
  • In Eeklo ontwierpen jongeren samen met de jeugddienst een plek in een naburig park. Dit ontwerp werd voorgesteld aan de gemeente. Op deze manier werd er ingezet op participatie.
  • Meer voorbeelden vind je in de pdf Voorbeeldtrajecten onderaan en op onze LinkedIn-pagina.

Wat zijn de doelstellingen van Buurtmakers?

We onderzochten in onze trajecten hoe we jongeren in een kwetsbare situatie kunnen motiveren om deel te nemen aan STEM-trajecten rond circulaire economie. Hoe begeleid je deze trajecten? Hoe kunnen deze trajecten op meerdere locaties en voor lange tijd werken?

We willen hiermee jongeren warm maken om STEM-vaardigheden in te zetten voor uitdagingen in de buurt. Tijdens het werken met materialen en technieken onderzoeken de jongeren hoe ze het gebruik van grondstoffen kunnen beperken. Zo dragen we bij tot een circulaire economie. Door de trajectwerking van Buurtmakers komen de jongeren bovendien in contact met lokale bedrijven, initiatieven en organisaties wat hen leert samenwerken in partnerschappen.

Deze STEM-trajecten kunnen een gamechanger zijn voor jongeren. Ze verwerven vaardigheden zoals creatief denken, samenwerken, communiceren en kritisch denken. Dit stelt hen in staat om ondernemingsvaardigheden te ontwikkelen, wat hun kansen op persoonlijke groei vergroot.

Hoe gingen we samen met jongeren in een kwetsbare situatie aan de slag? 

We vertrokken vanuit noden die leven in de buurt en bij de jongeren zelf. We verkenden verschillende mogelijkheden en onderzochten welke materialen (bv. afval van een lokaal houtbedrijf, verfresten van een ecologische verfwinkel) en technieken we kunnen inzetten om de buurt beter te maken.

Tijdens 9 trajecten met gemiddeld 6 workshops per traject ontwierpen de jongeren oplossingen via designthinking en gingen ze aan de slag met een mobiel FabLab of een gedeelde ruimte in de buurt. We werkten oplossingen uit in cocreatie met de hele buurt: van jong tot oud, van café tot bedrijf en van wijkcomité tot bestuur. Prototypes werden uitgetest en beter gemaakt. Tot slot vierden we de resultaten.

Wil je ook in jouw buurt STEM-trajecten met jongeren opzetten?

Onze trajecten liepen in Gent, Zelzate, Eeklo en Ronse. Onze expertise willen we ook in jouw buurt graag inzetten. Ben je een bedrijf of een potentiële partner? Heb je interesse om kennis te delen over circulaire economie, STEM-vaardigheden of jongeren in kwetsbare situaties? Wil je een buurtgerichte trajectwerking inrichten maar weet je niet goed hoe dit op te starten? Twijfel niet en neem gerust contact met ons op via VRIJPLAATS! We verkennen samen hoe we je kunnen ondersteunen of kunnen samenwerken.

In ons aanbod zetten we in op een train-the-trainer aanpak waarbij we input geven over een buurtgerichte aanpak, inspiratie uitwisselen tussen organisaties en good practices delen met elkaar.

Partners

Samenwerken staat centraal. In de eerste plaats tussen de jongeren en de buurtbewoners, maar dit project kon enkel gerealiseerd worden met de hulp van vele partners. Arteveldehogeschool, De Creatieve STEM, TAJO, UNIZO, Ateljee, Stad Gent en gemeente Zelzate vormden voor dit project een VLAIO STEM-partnerschap.

Andere STEM-partnerschappen en -academies, kennisinstellingen, sociale en artistieke organisaties, overheidsinstellingen en bedrijven op wie we alvast mogen rekenen zijn Let’s STEM together, GelijkgeSTEMd, Uit de Marge, HUB Ontwikkelen in diversiteit, Vlaamse Dienst Speelpleinwerk, Netwerk Bewust Verbruiken, ArcelorMittal, Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten, Departement Omgeving, Nerdlab, Switchrs, Het Beroepenhuis en De Krook. We brengen iedereen rond de tafel in een lerend netwerk om samen het verschil te maken.

Onderzoeksrealisaties en -publicaties

pdf 5

Voorbeeldtrajecten

Laat je inspireren door de gerealiseerde Buurtmakerstrajecten in deze interactieve pdf. Verken in onze stad welke noden jongeren kunnen aanpakken met circulair denken en STEM-vaardigheden.

Aanpak trajectwerking

Verken de aanpak om een buurtgericht traject vorm te geven of een bestaande werking te evalueren in deze pdf.

Blijf op de hoogte

Ontdek meer over onze projecten en hoe we aan de slag gaan via de website en LinkedIn-pagina van Vrijplaats.

Maak kennis met het team

Samenwerken met ons?

Vraag onderzoek op maat aan

We helpen je graag met het formuleren van je onderzoeksvraag en -aanpak.