Kritische kijkers

Jongeren worden dagelijkst geconfronteerd met een grote hoeveelheid beelden die hen via de meest uiteenlopende kanalen bereikt. Maar:

• Hoe goed verwerken ze de info uit deze bronnen?
• Hoe komt deze toevloed aan informatie bij hen binnen?
• In welke mate kunnen ze betrouwbaarheid, bruikbaarheid en correctheid van deze informatie inschatten?

Het onderwijs wordt dan ook meer en meer voor de grote uitdaging gesteld om bij kinderen en jongeren net die vaardigheden bij te brengen die nodig zijn om het bos door al die ‘informatiebomen’ te blijven zien. Bovendien gaat de technologie sneller dan ooit vooruit en neemt de toestroom aan informatie steeds toe. Kritisch denken is urgenter dan ooit.

Ook in de eindtermen en leerplandoelstellingen nemen mediawijsheid, kritisch denken en de ontwikkeling van het historisch bewustzijn een belangrijke rol in. Echter, evidencebased onderbouwd didactisch materiaal voor de ontwikkeling van kritisch denken en historisch bewustzijn aan de hand van historisch authentiek audiovisueel materiaal is tot op heden nauwelijks voorhanden voor de doelgroep lager onderwijs en de onderbelichte B-stroom. In dit onderzoeksproject willen we ons dan ook toeleggen op de ontwikkeling van een didactische aanpak voor de ontwikkeling van kritisch denken en historisch bewustzijn bij leerlingen van de derde graad lager onderwijs en eerste graad B-stroom.  

Door vanuit de lerarenopleidingen lager en secundair onderwijs van Arteveldehogeschool een samenwerking aan te gaan met meemoo, het Vlaams instituut voor het archief, en hun onderwijsplatform Het Archief voor Onderwijs brengen we twee expertisegebieden samen. Via Het Archief voor Onderwijs maakt meemoo uniek en authentiek audiovisueel materiaal uit de archieven van media, kunst-, cultuur- en erfgoedinstellingen in Vlaanderen gratis beschikbaar voor het onderwijs. Dankzij de lerarenopleidingen van Arteveldehogeschool krijgt dit project de nodige expertise, onderzoeks- en praktijkervaring om een stapsgewijze onderwijsmethodiek uit te werken voor de ontwikkeling van kritisch denken aan de hand van geïntegreerd historisch brongebruik in het lager onderwijs en de eerste graad secundair B-stroom.

In het kader van dit project zullen nieuwe historische bronnen uit het rijke meemoo-archief geselecteerd en ontsloten worden via Het Archief voor Onderwijs. Dit digitale bronnenmateriaal zal via een projectpagina in lesklare collecties met bijbehorende didactische omkadering en concrete lestips ter beschikking gesteld worden. Het ontwikkelde materiaal zal getest worden door enkele van onze partnerscholen. Op basis van de resultaten uit deze praktijktests zal de ontworpen didactiek en bijbehorende lesmateriaal bijgestuurd en verfijnd worden. Via een gevarieerd samengestelde focusgroep vergaren we input van experts uit het werkveld om ons onderzoek te versterken.

Houd de nieuwsbrief van het ENW Onderwijs in de gaten voor meer informatie over dit project. Indien je vragen, suggesties of interessante input hebt voor ons, dan kan je ons steeds mailen.

Nog niet vertrouwd met Het Archief voor Onderwijs? Log in als leerkracht en ontdek deze virtuele schatkamer: Audiovisuele beeldbank voor leerkrachten | Het Archief voor Onderwijs.

Vraag onderzoek op maat aan

We helpen je graag met het formuleren van je onderzoeksvraag en -aanpak.