Veerkrachtig omgaan met leerlingen die de leerkracht uitdagen op vlak van gedrag

Vanuit dit praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek is er een behoeftegerichte traint-the-trainer uitgewerkt met een focus op de individuele en collective teachers efficacy. Het doorlopen van deze train-the trainer resulteert een een veerkrachtiger schoolteam. Een team waarbinnen leerkrachten veerkrachtig kunnen omgaan met leerlingen die hen uitdagen op vlak van gedrag.

Onderzoeksthema: Diversiteit en inclusie

Interessegebied: Onderwijs

Looptijd: 9/10/2019 - 1/09/2021

Financieringsvorm: PWO

Sinds de invoering van het M-decreet (2014) blijkt dat één van de grootste bekommernissen van leraren het omgaan met moeilijk gedrag is. Kwaliteitsvolle relaties blijken hierbij cruciaal te zijn. Door in te zetten op veerkracht en self-efficacy van de leerkracht kan de kwaliteit van de relatie versterken. Daarbij is het ook aangetoond dat de mate waarin een leerkracht veerkrachtig is, sterk afhankelijk is van het lerarenteam. De collective teacher efficacy (CTE) speelt hier dus ook een rol. Ondanks dat er al relatief veel kaders en gidsen bestaan met als doel leerkrachten te ondersteunen in het omgaan met uitdagend gedrag, blijkt de vertaling ervan naar de klaspraktijk moeilijk.

Binnen dit onderzoek hebben we stilgestaan bij het individuele en het collectieve bekwaamheidsgevoel van de leerkracht. Deze succesfactoren hebben we meegnomen in de uitbouw van een behoeftegerichte train-the-trainer interventieprogramma.

Alle leerkrachten die bevraagd werden na het doorlopen van de train-the-trainer gaven aan dat ze zich bekwamer voelen dan in het begin van het schooljaar. Meer specifiek geven ze aan nu bekwamer te zijn in het omgaan met uitdagingen op vlak van gedrag die zich stellen in de klas, op de speelplaats en op school in het algemeen.

“Deze evolutie is er dankzij de voorbeelden van leerkrachten, de succeservaringen die zij gedeeld hebben. Zo weet ik al een stuk hoe veerkrachtiger ik kan reageren wanneer ik uitgedaagd word.” (School 1)

"Ik heb het gevoel dat ik door dit traject bekwamer ben in het omgaan met uitdagend gedrag.”; “Het handelen en het bekwaamheidsgevoel van de leerkracht staat hier echt centraal. Dit was voor mij dé focus van Leerkracht Veerkracht.” (School 2)

"Als het over gedrag gaat, voelde ik me echt niet bekwaam. Ik paste vooral de strategie negeren toe, maar dit was vooral vanuit het niet weten hoe ik moest handelen. Nu voel ik me al veel bekwamer, dankzij het traject. Ik merk een grote groei op bij mezelf.” (School 3)

Ook geven alle leerkrachten aan dat hun collectieve bekwaamheidsgevoel gestegen is. Met andere woorden: leerkrachten vinden dat ze na het doorlopen van de train-the-trainer niet alleen individueel sterker staan, maar ook dat als team bekwamer zijn geworden en dit dus ook hoger inschatten.

“Het traject Leerkracht Veerkracht heeft het volledige team naar een hoger niveau kunnen tillen.” (School 1)